Press ESC to close

A6 – Nesnel Ahlak Delili (İyi Nedir? Kötü Nedir?)

A6 – Nesnel Ahlak Delili (İyi Nedir? Kötü Nedir?)

Bu delil “-meli, -malı” şeklinde ifâde edilen ahlâkî değer yargılarından yola çıkar.

Kötülüğün kendisinden şikayet etmek için insan üstü birtakım genel ahlâkî değer yasalarının varlığını kabul etmek gerekir. Gerçek anlamda kötülüğün bu yasaların ihlali olarak kabul edilmesi için her şeyin kuralının sebebi olan, zaman ve mekandan bağımsız nesnel ahlâkın bulunması gerekir.  Zaman ve mekan üstü ahlâkî yasaların varlığı için de zaman ve mekan üstü bir yasa koyucu gerekir.

Dünyanın belirli bir şekilde olması gerektiğini söylemek bu nesnel ahlâkı da ispat etmeyi gerektirir.

“Anlam Delili”nde değindiğimiz üzere inançsız insan kendi başına hayatın gerçek mi yoksa rüyadaki gibi sadece algılar bütünü mü olduğunu bile ispat edemeyecektir. Veya kendi dünyasında bunu mantıksal bir zemine oturtamayacaktır. Misâlen başkaları gerçekten de acı veya lezzet duyuyor mu? Bunu bir sonuca bağlayamayacak, dolayısıyla iyiyi ve kötüyü de rasyonel olarak belirleyemeyecektir.

Eğer iddia ettikleri gibi Yaratıcı yoksa, herkesi bağlayıcı bir ahlâkî yasa koyucu da yoktur. Bir kanun koyucu yoksa, o zaman hepimizin uymak zorunda olduğu evrensel ahlâkî kanunlar da yoktur. Ahlâkî yasalar yoksa, çiğnenmiş yasalar da yoktur. Eğer çiğnenmiş yasalar yoksa, o zaman kötülük problemi de yoktur. Basitçe söylemek gerekirse o zaman eğer Yaratıcı yoksa, kötülük (veya iyilik) de söz konusu olamaz.

Yine de ortada kötü olduğunu düşündüğümüz veya yanlış olduğunu iddia ettiğimiz bazı şeyler var ise demek ki çiğnenmiş veya çiğnenebilir yasalar da var olmalı. Dolayısıyla nesnel ahlâk yasaları olmalı, o yüzden insan üstü bir yasa koyucu olmalı yani sonuç olarak Yaratıcı var olmalı.

Delil şu şekilde sunulabilir:

  1. Mutlak bir Yaratıcı yok ise mutlak ve nesnel bir ahlak kuralından da söz edilemez.
  2. Nesnel ahlakın zorunlu olarak varlığına işaret eden aklî ve fıtrî deliller mevcuttur.
  3. O halde kural koyucu bir Yaratıcı kesinlikle vardır.

NESNEL AHLÂKIN VARSAYILMASI, VARLIĞI VEYA OLMASI GEREKTİĞİNE DAİR BAZI İZAHLAR VE MİSALLER

Devamı yakında…

__

İçerik Ekibi
www.nedenislam.com

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir